Η ζέστη εισέβαλε στο Λονδίνο

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 29 Ιουνίου 2019, 20:00

Οι υψηλές θερμοκρασίες που απασχολούν τις τελευταίες ημέρες τη Δυτική Ευρώπη, το Σάββατο 29/06/2019 επηρέασαν και τη Μεγάλη Βρετανία με τη μέγιστη θερμοκρασία στην πρωτεύουσα του νησιού να φτάνει τους 33 βαθμούς Κελσίου, μια ιδιαίτερα υψηλή για την εποχή θερμοκρασία για τη συγκεκριμένη περιοχή. Αντίθετα, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, οι θερμοκρασίες κυμάνθηκαν σε φυσιολογικά επίπεδα (Χάρτης).  

Χάρτης. Οι θερμοκρασίες στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης στις 19:00 ώρα Ελλάδας το Σάββατο 29/06/2019.     

Στη χώρα μας οι υψηλότερες θερμοκρασίες κατεγράφησαν κυρίως στα δυτικά τμήματα, αλλά και στην Ανατολική Ρόδο όπου λόγω των καταβατικών ανέμων η θερμοκρασία έφτασε τους 37 βαθμούς Κελσίου. Οι οκτώ υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.       

Πίνακας. Οι οκτώ υψηλότερες θερμοκρασίες όπως κατεγράφησαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, το Σάββατο 29/06/2019.

Κλιματική αλλαγή: περισσότερες ζεστές ημέρες και λιγότερες κρύες νύχτες στην ΝΑ Μεσόγειο

Σύνταξη άρθρου: Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Το ισχυρό κύμα καύσωνα που έπληξε την κεντρική και δυτική Ευρώπη τις τελευταίες ημέρες επανέφερε στο προσκήνιο το ζήτημα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Παρά το γεγονός πως η Ελλάδα δεν επηρεάστηκε από το κύμα αυτό, παραμένει μία από τις πλέον ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή περιοχές της Ευρώπης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στην υγεία και την ευεξία των κατοίκων της Ελλάδας, παρουσιάζουν τα ευρήματα εργασίας ερευνητών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), η οποία δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Climatology.

Πραγματοποιώντας υψηλής ανάλυσης (~12x12 km²) αριθμητικές προσομοιώσεις του κλίματος και εφαρμόζοντας εξειδικευμένο άνθρωπό-βιομετεωρολογικό μοντέλο, μελετήθηκαν τα χαρακτηριστικά και οι τάσεις των άνθρωπό-βιοκλιματικών συνθηκών στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια των πιο πρόσφατων 30 ετών (1987 – 2016). Ειδικότερα, υπολογίστηκε ο δείκτης της φυσιολογικά ισοδύναμης θερμοκρασίας (PET – Physiologically Equivalent Temperature), ο οποίος, με απλά λόγια, εκτιμά πόσο ζέστη ή κρύο (θερμική αίσθηση) αισθάνεται κάποιος και πόσο επιβαρύνεται αντίστοιχα ο οργανισμός του (θερμική επιβάρυνση), λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση των μετεωρολογικών συνθηκών (θερμοκρασία, υγρασία, άνεμος, ακτινοβολία) και τα χαρακτηριστικά του ατόμου (ηλικία, φύλο, μεταβολισμός κ.α.).

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης που πραγματοποιήθηκε υποδεικνύουν ότι το θερμικό βιοκλίμα της Μεσογείου υπέστη σημαντική θέρμανση κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών. Ειδικότερα για την Ελλάδα, καταγράφεται στατιστικώς σημαντική μείωση του αριθμού των «κρύων νυχτών» (νύκτες που κάποιος αισθάνεται δροσιά/κρύο) με μέσο ρυθμό 7 νυχτών ανά δεκαετία. Όπως φαίνεται στην Εικ. 1, οι μεγαλύτερες τάσεις μείωσης αφορούν τη νότια χώρα. Στη Ρόδο και την Κρήτη, για παράδειγμα, οι «κρύες νύχτες» ελαττώνονται με ρυθμό 10 και 9 ανά δεκαετία, αντίστοιχα. Με άλλα λόγια, οι νύχτες στην Ελλάδα γίνονται πιο ζεστές, περιορίζοντας σημαντικά τα χρονικά διαστήματα στα οποία κάποιος μπορεί να ανακουφιστεί από την αίσθηση της ζέστης, ιδιαίτερα σε περιόδους καύσωνα.

Στατιστικώς σημαντική αύξηση καταγράφεται για τον αριθμό των «ζεστών ημέρων» (ημέρες που κάποιος αισθάνεται δυσφορία λόγω ζέστης), με μέσο ρυθμό 5 ημερών ανά δεκαετία. Όπως φαίνεται στην Εικ. 2, οι μεγαλύτερες τάσεις εμφανίζονται στη δυτική και βόρεια Ελλάδα. Στα Ιωάννινα, για παράδειγμα, οι «ζεστές ημέρες» αυξάνονται με ρυθμό 6 ανά δεκαετία. Στην ήδη ευάλωτη στη ζέστη Θεσσαλία, ο ρυθμός αύξησης φτάνει τις 4 ημέρες ανά δεκαετία. Αξιοσημείωτοι είναι τέλος, οι σημαντικά μικρότεροι ρυθμοί αύξησης στην Κρήτη και τη Ρόδο, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό αποδίδεται στην ευεργετική δράση των εποχιακών ανέμων βορείων διευθύνσεων (μελτέμι).

Εικόνα 1. Μεταβολή του αριθμού των «κρύων νυχτών» στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1987-2016.

Εικόνα 2. Μεταβολή του αριθμού των «ζεστών ημερών» στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1987-2016