Μεγάλα ύψη υετού στα δυτικά Βαλκάνια και την Ιταλία τις επόμενες ημέρες

Σύνταξη άρθρου: Γεώργιος Παπαβασιλείου, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 16 Ιουλίου 2021, 16:00

Με τα νεότερα προγνωστικά στοιχειά του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr η ψυχρή λίμνη που προκάλεσε τις εκτεταμένες πλημμύρες σε Γερμανία και Βέλγιο απομακρύνεται σταδιακά από την κεντρική Ευρώπη και κινείται αργά νοτιοανατολικά προς τη νότια Ιταλία όπου και θα βρίσκεται την Κυριακή το μεσημέρι (Γράφημα 1).

Γράφημα 1: Γεωδυναμικά ύψη (γραμμές) και αποκλίσεις αυτων (χρώματα) απο την μέση τιμή για την περίοδο 1981-2010 στην ισοβαρική επιφάνεια των 500 hPa.

Κατά την κίνηση της αυτή η ατμοσφαιρική διαταραχή θα προκαλέσει εκτεταμένες βροχές και καταιγίδες στις ανατολικές Άλπεις (Αυστρία), στα δυτικά τμήματα της Βαλκανικής χερσονήσου (Κροατία, Σλοβενία, Βοσνία και Σερβία) και την Ιταλία όπου αναμένονται πολύ μεγάλα ύψη βροχής (Γράφημα 2).

Γράφημα 2: Αθροιστικός υετός τις επόμενες 72 ώρες μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

Αξιόλογες βροχές και καταιγίδες δεν αναμένονται στην χώρα μας μέχρι την Κυριακή. Ωστόσο απο την αρχή της επόμενης εβδομάδας αναμένουμε αστάθεια και την εκδήλωση καταιγίδων και στην χώρα μας. Για αυτή την εξέλιξη του καιρού θα ακολουθήσει νεότερη ανακοίνωση μας.

Διατηρούνται οι υψηλές θερμοκρασίες την Παρασκευή 16/07

Σύνταξη άρθρου: Στρατής  Βουγιούκας - Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 16 Ιουλίου 2021, 10:00

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, σε υψηλά επίπεδα θα διατηρηθεί η θερμοκρασία την Παρασκευή 16/07, με τις μέγιστες να φτάνουν κατά μέσο όρο στους 38 βαθμούς στα ηπειρωτικά και στους 36 βαθμούς στα νησιωτικά τμήματα του Αιγαίου. Ωστόσο, σε τοπικό επίπεδο στα κεντρικά, ανατολικά και νότια ηπειρωτικά και στο Ανατολικό Αιγαίο οι μέγιστες θα φτάσουν στους 39-40 βαθμούς Κελσίου.

Υποχώρηση του κύματος ζέστης αναμένεται από το Σάββατο 17/07, ενώ την Κυριακή 18/07 η πτώση της θερμοκρασίας θα συνοδευτεί από βροχοπτώσεις και καταιγίδες.

Ψυχρή λίμνη προκάλεσε ρεκόρ βροχοπτώσεων σε Γερμανία και Βέλγιο

Σύνταξη άρθρου: Γεώργιος Παπαβασιλείου, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 15 Ιουλίου 2021, 16:00

Κατά τη διάρκεια της Τετάρτης 14-07-2021 και τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης 15-07-2021 εκτεταμένα και έντονα πλημμυρικά επεισόδια σημειώθηκαν σε αρκετές περιοχές στα δυτικότερα τμήματα της Γερμανίας και τα ανατολικά του Βελγίου με αποτέλεσμα τουλάχιστον 42 νεκρούς και αρκετούς αγνοούμενους. Σε πολλές περιοχές ο υετός 24ωρου ξεπέρασε τα 70 mm καταρρίπτοντας τα ρεκόρ όλων των εποχών από την αρχή των καταγραφών σε τουλάχιστον 22 σταθμούς, ενώ τοπικά ο υετός 24ωρου έφτασε τα 153 mm στην Κολωνία της Γερμανίας (Γράφημα 1).

Γράφημα 1: Αθροιστικά ποσά υετού μεταξύ 08:00 Τετάρτης (14/07/2021) - 08:00 Πέμπτης (15/07/2021). Πηγή: Γερμανική Μετεωρολογική Υπηρεσία (DWD)

Τα αθροιστικά ποσά βροχόπτωσης σε αυτές τις περιοχές είχαν προβλεφθεί με σχετική ακρίβεια από διάφορα μοντέλα πρόγνωσης καιρού και η αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης ακραίας βροχόπτωσης οδήγησε την μετεωρολογική υπηρεσία της Γερμανίας να εκδώσει το μέγιστο επίπεδο προειδοποίησης πλημμυρικών φαινομένων 48 ώρες πριν το γεγονός.

Οι ακραίες αυτές βροχοπτώσεις προκλήθηκαν από την ύπαρξη μιας αποκομμένης από την γενική ατμοσφαιρική κυκλοφορία ψυχρής λίμνης στην ανώτερη τροπόσφαιρα η οποία και προκάλεσε μεγάλης κλίμακας ανοδικές κινήσεις πάνω από την κεντρική Ευρώπη (Γράφημα 2). 

Γράφημα 2: (αριστερά) Γεωδυναμικά ύψη (γραμμές) και αποκλίσεις αυτων (χρώματα) απο την μέση τιμή για την περίοδο 1981-2010 στην ισοβαρική επιφάνεια των 500 hPa. (δεξιά) Θέση και ταχύτητα του αεροχειμάρου.

Η ύπαρξη αυτής της ψυχρής λίμνης στην ανώτερη τροπόσφαιρα συνοδευόμενη από την έντονη μεταφορά υδρατμών προς μια περιοχή με όρη που φτάνουν τα 600 m, πεδίο χαμηλό πιέσεων στη βόρεια Γερμανία και τις ακόλουθες επιφανειακές συγκλίσεις άνεμου είχαν ως αποτέλεσμα την ύπαρξη έντονων ανοδικών κινήσεων του αέρα και τη δημιουργία επίμονων και ισχυρών βροχοπτώσεων (Γράφημα 3). 

Γράφημα 3: Μεταφορά υδρατμών σε όλο το βάθος της τροπόσφαιρας (χρώματα), γεωδυναμικά ύψη (γραμμές) στην ισοβαρική επιφάνεια των 700 hPa και άνεμοι στην ισοβαρική επιφάνεια των 700 hPa.

Ενδέχεται να ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κελσίου η θερμοκρασία την Πέμπτη 15/07

Σύνταξη άρθρου: Στρατής  Βουγιούκας - Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 15 Ιουλίου 2021, 10:00

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, σε αρκετά υψηλά επίπεδα αναμένεται να διατηρηθεί η θερμοκρασία την Πέμπτη 15/07, με τις μέγιστες να φτάνουν κατά μέσο όρο στους 39 βαθμούς στα ηπειρωτικά και στους 36 βαθμούς στα νησιωτικά τμήματα. Σε τοπικό επίπεδο ωστόσο στα κεντρικά, ανατολικά και νότια ηπειρωτικά οι μέγιστες ενδέχεται να ξεπεράσουν τους 40 βαθμούς Κελσίου, ενώ τοπικά στο Ανατολικό Αιγαίο οι μέγιστες θα φτάσουν στους 38-39 βαθμούς Κελσίου. Παράλληλα, έντονο θα είναι κατά τόπους το αίσθημα δυσφορίας.

Εκτός από τη χώρα μας, θερμές αέριες μάζες έχουν εξαπλωθεί στα Βαλκάνια, καθώς και σε μεγάλη έκταση της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Όπως φαίνεται στο χάρτη που ακολουθεί οι αέριες μάζες στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια είναι 5-7 βαθμούς θερμότερες από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα, ενώ στη Βόρεια Ευρώπη οι αέριες μάζες είναι έως και 10 βαθμούς θερμότερες από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.

Επανήλθαν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες – Πλησίασε τους 40⁰C η θερμοκρασία στην Αργολίδα

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 14 Ιουλίου 2021, 18:00

Επαληθεύτηκαν τα προγνωστικά στοιχεία όπως παρουσιάστηκαν στην πρωινή ανακοίνωση της Τετάρτης 14/07 του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, με τις μέγιστες θερμοκρασίες στα κεντρικά και νότια να φτάνουν τοπικά τους 39-40 ⁰C, με τη μεγαλύτερη τιμή να καταγράφεται στο Άργος με 39,8 ⁰C.

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr οι οκτώ υψηλότερες θερμοκρασίες κατά τις μεσημεριανές ώρες της Τετάρτης 14/07, παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα.    

Οι οκτώ υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες της Τετάρτης 14/07/2021, όπως καταγράφτηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.  

Υψηλές θερμοκρασίες την Τετάρτη 14/07 - Μέγιστες στους 39-40 βαθμούς Κελσίου στα ηπειρωτικά

Σύνταξη άρθρου: Στρατής  Βουγιούκας - Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 14 Ιουλίου 2021, 10:00

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, μικρή περαιτέρω άνοδο αναμένεται να παρουσιάσει η θερμοκρασία την Τετάρτη 14/07, φτάνοντας κατά τόπους στα ηπειρωτικά τους 39-40 βαθμούς Κελσίου.

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες αναμένονται στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα, ενώ στη δυτική και στη βόρεια χώρα οι μέγιστες θα φτάσουν στους 37-39 βαθμούς. Ελαφρώς χαμηλότερα θα συγκρατηθεί η θερμοκρασία στα νησιωτικά τμήματα του Αιγαίου και του Ιονίου όπου ο υδράργυρος θα φτάσει στους 35 βαθμούς, με εξαίρεση το Ανατολικό Αιγαίο όπου τοπικά αναμένονται μέγιστες της τάξης των 37-39 βαθμών Κελσίου.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, οι υψηλές θερμοκρασίες θα διατηρηθούν και το διήμερο Πέμπτη 15/07 - Παρασκευή 16/07, με τις μέγιστες να φτάνουν στους 40-41 βαθμούς Κελσίου τοπικά, ενώ σχετική υποχώρηση του κύματος ζέστης αναμένεται από το Σάββατο 17/07.

Ξεπέρασε τους 38 βαθμούς η θερμοκρασία την Τρίτη 13 Ιουλίου

Σύνταξη/Επιμέλεια: Στρατής Βουγιούκας, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 13 Ιουλίου 2021, 19:30

Υψηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν, όπως αναμενόταν, την Τρίτη 13 Ιουλίου, με τις  μέγιστες να ξεπερνούν κατά τόπους στα ηπειρωτικά τους 38 βαθμούς Κελσίου. Στον πίνακα παρουσιάζονται οι 8 υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες, όπως αυτές καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr

Αυξημένη κατά 300% η καμένη έκταση και κατά 160% ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα μέχρι σήμερα

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη
ΕΑΑ - Πεντέλη, Τρίτη 13 Ιουλίου 2021, 09:00

Με το πρώτο μισό της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου (01.05.2021 - 30.07.2021) να ολοκληρώνεται σε λίγες ημέρες, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS, European Forest Fire Information System) για την έως σήμερα πορεία των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, καταγράφεται σήμερα αύξηση κατά ~300% σε ό,τι αφορά στην καμένη έκταση και κατά ~160% σε ό,τι αφορά στον αριθμό των δασικών πυρκαγιών, συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2000 - 2008 (Εικόνες 1 και 2).

Ειδικότερα, με βάση το EFFIS, η καμένη έκταση της χώρας μας έως και τη Δευτέρα 12.07.2021 ανέρχεται σε 109.830 στρέμματα (Εικόνα 1). Η έκταση αυτή είναι σχεδόν τετραπλάσια του αντίστοιχου μέσου όρου της περιόδου 2008 - 2020 (27.640 στρέμματα), αντιστοιχώντας σε αύξηση κατά περίπου 300%. Τη σημαντικότερη συνεισφορά (σχεδόν το 50%) σε αυτή την αύξηση έχει η δασική πυρκαγιά του Σχίνου, ακολουθούμενη από τις δασικές πυρκαγιές σε Κεφαλλονιά, Χίο, Έβρο, Βαρνάβα, και Νέα Στύρα.

Εικόνα 1. Πορεία της καμένης έκτασης στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 2021 (κόκκινη γραμμή) συγκριτικά με το μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (μπλε γραμμή), με βάση τα δεδομένα του EFFIS. Το διάγραμμα αντλήθηκε από το EFFIS και η επεξεργασία του έγινε από το ΕΑΑ - meteo.gr.    

Σε ό,τι αφορά στον αριθμό των δασικών πυρκαγιών, έως και τη Δευτέρα 12.07.2021, το EFFIS χαρτογράφησε 21 συμβάντα, με τον μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 να είναι 8 (Εικόνα 2). Η αύξηση στο πλήθος των δασικών πυρκαγιών κατά τη διάρκεια του 2021 αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 160%. Ωστόσο, περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός της πρώιμης έναρξης της περιόδου δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Όπως προκύπτει από την Εικόνα 2, σημαντικά αυξημένος ήταν ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας ήδη από τα μέσα του Απριλίου, όταν η αντιπυρική περίοδος ξεκινάει επίσημα την 01.05.2021. 

Εικόνα 2. Πορεία του αριθμού των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 2021 (κόκκινη γραμμή) συγκριτικά με το μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (μπλε γραμμή), με βάση τα δεδομένα του EFFIS. Το διάγραμμα αντλήθηκε από το EFFIS και η επεξεργασία του έγινε από το ΕΑΑ - meteo.gr. 

Τα παραπάνω ανησυχητικά στοιχεία είναι σύμφωνα με το ευρύτερο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της στις δασικές πυρκαγιές (πρωιμότερη έναρξη περιόδου δασικών πυρκαγιών, ακραία συμβάντα). Υπό αυτό το πρίσμα, είναι επικακτική ανάγκη η μεταβολή των στρατηγικών αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, οι οποίες μέχρι σήμερα δίνουν υπερβολικό βάρος στην καταστολή και πολύ λιγότερο στην πρόληψη και τη διαχείριση. Η επιστημονική γνώση και  τα εργαλεία/υπηρεσίες στα οποία αυτή μπορεί να μεταφραστεί, μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό σύμμαχο για τη χάραξη αποδοτικότερων στρατηγικών αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Τέτοια γνώση και εργαλεία/υπηρεσίες αναπτύσσονται και παρέχονται επιχειρησιακά από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) - meteo.gr, και είναι διαθέσιμα σε κάθε ενδιαφερόμενο φορέα ή αρχή. Για παράδειγμα, το ΕΑΑ - meteo.gr έχει αναπτύξει και λειτουργεί επιχειρησιακά από το 2019, το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών IRIS. Η εφαρμογή της ανανεωμένης (2.0) έκδοσης του IRIS για τη δασική πυρκαγιά του Σχίνου προέβλεψε ορθά την ένταση (δασική πυρκαγιά κατηγορίας 5 - σχεδόν αδύνατο να ελεγχθεί) και την έκταση του συγκεκριμένου συμβάντος (Εικόνα 3), και η πληροφορία αυτή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε παρόμοιες πυρκαγιές για την καλύτερη διαχείριση τους. Επιπρόσθετα, το ΕΑΑ - meteo.gr παρέχει καθημερινά προγνώσεις υψηλής ανάλυσης για την επικινδυνότητα εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών, οι οποίες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε συνδυασμό με το IRIS για την εκ των προτέρων χάραξη στρατηγικών αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, μέσα από την εκτέλεση υποθετικών σεναρίων εκδήλωσης.  

Εικόνα 3. Πρόγνωση εξάπλωσης του IRIS 2.0 για τη δασική πυρκαγιά στο Σχίνο Κορινθίας. Οι κόκκινες γραμμές αποτελούν ισόχρονες εξάπλωσης, ενώ πάνω από το χάρτη δίνεται με εύληπτο τρόπο πληροφορία σχετικά με τα βασικά χαρακτηριστικά της πυρκαγιάς, όπως αυτά προσομοιώθηκαν από το προγνωστικό σύστημα. 

Ενισχυμένοι τοπικά βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο - Ριπές στα 106 km/h στην Τήνο

Σύνταξη άρθρου: Σ. Βουγιοούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 12 Ιουλίου 2021, 16:30 

Ενισχυμένοι τοπικά βόρειοι άνεμοι πνέουν στο Αιγαίο τη Δευτέρα 12 Ιουλίου 2021, με τη μέγιστη ριπή ανέμου να φτάνει τα 106 km/h στο Πόρτο Τήνου. Ισχυρές ριπές καταγράφηκαν και σε άλλους σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα.

Υψηλός διατηρείται ο κίνδυνος δασικών πυρκαγιών τη Δευτέρα 12 Ιουλίου 2021

Σύνταξη άρθρου: Σ. Βουγιούκας, Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 12 Ιουλίου 2021, 09:30

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr οι ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο (εντάσεις 6-7 μποφόρ) και οι σχετικά υψηλές θερμοκρασίες που θα επικρατήσουν τη Δευτέρα 12 Ιουλίου, θα διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τον κίνδυνο εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται ο βαθμός επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη.

Επισημαίνεται ότι:

• Πολύ υψηλός υπολογίζεται ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σε Ανατολική Αττική, Κεντρική και Νότια Εύβοια, Δυτικές Κυκλάδες, Κρήτη, Χίο, και Μυτιλήνη.
• Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην Ανατολική Αττική, στην Κεντρική Εύβοια, στη Νότια Κρήτη, στη Χίο και Μυτιλήνη όπου η υγρασία της νεκρής καύσιμης ύλης εκτιμάται ότι βρίσκεται σε κρίσιμα χαμηλά επίπεδα.

Ριπή ανέμου κοντά στα 110 χλμ/ώρα στο Αιγαίο – Ισχυρές βροχές και καταιγίδες στην Ήπειρο

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 11 Ιουλίου 2021, 20:00

Ριπή ανέμου 109 χλμ/ώρα καταγράφηκε στο Πόρτο Τήνου την Κυριακή 11/07. Ισχυρές ριπές συνόδευσαν του ενισχυμένους βόρειους ανέμους και σε άλλους σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα.

Παράλληλα, ισχυρές βροχές και καταιγίδες σημειώθηκαν στα δυτικά ηπειρωτικά και ιδιαίτερα στην Ήπειρο. Όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί, το μεγαλύτερο ύψος υετού έως το απόγευμα της Κυριακής 11/07 καταγράφηκε στα Λεπιανά Άρτας (77 χιλιοστά).

Βόρειοι άνεμοι στα πελάγη και φαινόμενα κατά τόπους την Κυριακή 11 Ιουλίου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 11 Ιουλίου 2021, 10:15

Οι βόρειοι άνεμοι που θα επικρατήσουν στο Αιγαίο και τα φαινόμενα που θα σημειωθούν κυρίως στα δυτικά και βόρεια τμήματα της χώρας θα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού την Κυριακή 11/07, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Στον Χάρτη 1 παρουσιάζονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα φτάσει τα 6 μποφόρ καθώς και η επικρατούσα διεύθυνσή του. Στο Αιγαίο θα επικρατήσουν βόρειοι άνεμοι έως 5 και τοπικά έως 6 μποφόρ ενώ στο Ιόνιο οι βορειοδυτικοί άνεμοι θα φτάνουν τα 4 μποφόρ.

Χάρτης 1. Περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ και επικρατούσα διεύθυνσή του

Σύμφωνα με τον Χάρτη 2, ο οποίος παρουσιάζει τον ολικό υετό που αναμένεται την Κυριακή 11/07, τοπικές βροχές αλλά και σποραδικές καταιγίδες αναμένονται από το μεσημέρι στη Δυτική Μακεδονία, στα ορεινά της Πίνδου, και ενδεχομένως σε τμήματα της Κεντρικής και Ανατολικής  Μακεδονίας, της Θεσσαλίας, της Ηπείρου, των νησιών του Ιονίου και της ορεινής Πελοποννήσου. Πιθανότητα χαλαζοπτώσεων υπάρχει για τη Δυτική Μακεδονία και τμήματα της Ηπείρου.

Χάρτης 2. Ολικός υετός (βροχές / καταιγίδες) που αναμένεται την Κυριακή 11/07

Δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες σε Νέα Στύρα (Εύβοια) και Βαρνάβα (Αττική)

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ - Πεντέλη, Σάββατο 10 Ιουλίου 2021, 18:30

Σε εξέλιξη βρίσκονται το απόγευμα του Σαββάτου 10 Ιουλίου 2021 δύο μεγάλες δασικές πυρκαγιές σε Βαρνάβα (Αττική) και Νέα Στύρα (Εύβοια), οι οποίες εκδηλώθηκαν νωρίς το πρωί και το μεσημέρι του Σαββάτου, αντίστοιχα. 

Με βάση τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) - meteo.gr, οι δασικές πυρκαγιές εξελίσσονται υπό δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες (Εικόνες 1 και 2), γεγονός που ευνοεί την εξάπλωσή τους και δυσχαιρένει σημαντικά το έργο των πυροσβεστικών δυνάμεων. 

Ειδικότερα, η πυρκαγιά στα Νέα Στύρα εκδηλώθηκε νωρίς το μεσημέρι, με την έναρξη της να συμπίπτει με σημαντική επιδείνωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών (Εικόνα 1). Με βάση τις επιχειρησιακές προγνώσεις υψηλής ανάλυσης του ΕΑΑ - meteo.gr, οι δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες (υψηλή θερμοκρασία, χαμηλή υγρασία καύσιμης ύλης, ισχυροί άνεμοι), αναμένεται να διατηρηθούν έως και αργά το βράδυ του Σαββάτου (10.07.2021) προς Κυριακή (11.07.2021).

Εικόνα 1. Πυρομετεώγραμμα για τη δασική πυρκαγιά στα Νέα Στύρα (Εύβοια). 

Σε ό,τι αφορά τη δασική πυρκαγιά στον Βαρνάβα, και σε αυτή την περίπτωση, η εκδήλωση της έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια επιδεινούμενων πυρομετεωρολογικών συνθηκών (Εικόνα 2). Σύμφωνα με τις επιχειρησιακές προγνώσεις υψηλής ανάλυσης του ΕΑΑ - meteo.gr, οι δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες αναμένεται να διατηρηθούν έως το βράδυ του Σαββάτου (10.07.2021), με την ένταση του ανέμου ωστόσο, να υποχωρεί νωρίς το ξημέρωμα της Κυριακής (11.07.2021). 

Εικόνα 2. Πυρομετεώγραμμα για τη δασική πυρκαγιά στο Βαρνάβα (Αττική)

Τα επιχειρησιακά προγνωστικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης, όπως και οι πραγματικές μετεωρολογικές παρατηρήσεις από το πυκνό δίκτυο σταθμών του ΕΑΑ - meteo.gr είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου φορέα ή αρχής. 

Ξεπέρασαν τα 100 km/h οι ριπές του ανέμου στο Αιγαίο το Σάββατο 10 Ιουλίου

Ισχυρό μελτέμι επικράτησε στο Αιγαίο το Σάββατο 10/07 όπου οι μετεωρολογικοί σταθμοί του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατέγραψαν ριπές ανέμου άνω των 100 km/h σε Εύβοια, Κυκλάδες και Κρήτη. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις 8 μεγαλύτερες τιμές ριπών ανέμου που καταγράψαμε το Σάββατο 10/07. Αύριο Κυριακή 11/07 αναμένουμε μερική εξασθένηση των βορείων ανέμων στο Κεντρικό Αιγαίο και τις Κυκλάδες, όμως στα νοτιότερα τμήματα του Αιγαίου οι άνεμοι θα ξεπεράσουν και πάλι τοπικά τα 6-7 Μποφόρ. 

Υψηλός ο κίνδυνος δασικών πυρκαγιών και το Σάββατο 10 Ιουλίου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 10 Ιουλίου 2021, 10:45

Υψηλός παραμένει ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών το Σάββατο 10/07. Σημαντικότατο ρόλο σε αυτό παίζει η διατήρηση των ενισχυμένων βορείων ανέμων στο Αιγαίο, οι οποίοι κατά τόπους θα φτάνουν τα 7 μποφόρ. Στον Χάρτη 1 παρουσιάζονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ καθώς και η επικρατούσα διεύθυνσή του.

Χάρτης 1. Περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ και επικρατούσα διεύθυνσή του

Ο Χάρτης 2 παρουσιάζει το βαθμό επικινδυνότατες εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρο-μετεωρολογικό δείκτη, όπως αυτός υπολογίστηκε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr. Με κόκκινες και μωβ αποχρώσεις χρωματίζονται οι περιοχές όπου ο κίνδυνος είναι υψηλός και πολύ υψηλός αντίστοιχα. Όπως προκύπτει, για το Σάββατο 10/07, πολύ υψηλός είναι ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σε Αιγαίο, Εύβοια, Αττική, Βοιωτία, Αργολίδα, Λακωνία και Νότια Κρήτη.

Χάρτης 2. Βαθμός επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σύμφωνα με τον Καναδικό πυρο-μετεωρολογικό δείκτη

Η ακραία δασική πυρκαγιά του Σχίνου Κορινθίας (κατηγορίας 5) και η υπεραξία των προγνωστικών εργαλείων

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ - Πεντέλη, Παρασκευή 9 Ιουλίου 2021, 16:00

Η δασική πυρκαγιά που εκδηλώθηκε το βράδυ της 19.05.2021 στο Σχίνο Κορινθίας αποτελεί το σημαντικότερο συμβάν της πρόσφατης δεκαετίας. Με βάση προσομοιώσεις που πραγματοποιήθηκαν με την ανανεωμένη έκδοση (2.0) του προγνωστικού συστήματος ταχείας απόκρισης IRIS, η δασική πυρκαγιά του Σχίνου ήταν μια πυρκαγιά κατηγορίας 5 (Εικόνα 1). Αυτής της κατηγορίας οι δασικές πυρκαγιές είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθούν, καθώς χαρακτηρίζονται από (1) πάρα πολύ υψηλές ταχύτητες εξάπλωσης (στις προσομοιώσεις του IRIS, η μέγιστη ταχύτητα εξάπλωσης για τη συγκεκριμένη πυρκαγιά ήταν της τάξης των 120 m/min), (2) πολύ υψηλής πυκνότητας κηλίδωση (έναρξη νέων εστιών με μεταφορά καιόμενης ύλης σε μεγάλες αποστάσεις), και (3) χαοτική και απρόβλεπτη συμπεριφορά. Η δασική πυρκαγιά του Σχίνου είχε όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά (δείτε το χαρακτηριστικό βίντεο που δημοσιεύθηκε εχθές στο YouTube), ενώ την δεύτερη ημέρα της εξάπλωσης της (20.05.2021) παρουσίασε και πυρο-ανωμεταφορά, οπότε και καταγράφηκε η δημιουργία ενός πυροσωρείτη. 

Εικόνα 1. Προγνωστικός χάρτης του IRIS 2.0 για τη δασική πυρκαγιά του Σχίνου Κορινθίας. Οι κόκκινες γραμμές αποτελούν ισόχρονες εξάπλωσης, με βήμα 1 ώρας. Πάνω από το χάρτη δίνεται προγνωστική πληροφορία για τα αναμενόμενα, με βάση το μοντέλο, χαρακτηριστικά της πυρκαγιάς, όπως επίσης και η κατάταξη της σε μια 7βαθμη κλίμακα (1-4: τυπικές πυρκαγιές, 5-7: ακραίες πυρκαγιές).      

Ακραίες δασικές πυρκαγιές, όπως αυτή του Σχίνου Κορινθίας, δοκιμάζουν τα όρια ακόμη και των πιο προηγμένων τεχνολογικά κατασταλτικών μηχανισμών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, προγνωστικά εργαλεία όπως το IRIS 2.0 μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά, μέσα από την ταχεία παροχή αξιόπιστης προγνωστικής πληροφορίας για τα χαρακτηριστικά μιας δασικής πυρκαγιάς και της αναμενόμενης εξάπλωσης της. Στην περίπτωση της δασικής πυρκαγιάς του Σχίνου, το IRIS 2.0 κατάφερε πράγματι να προσομοιώσει την ακραία συμπεριφορά του πυρός.

Μέσα από τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη και βελτίωση του, το IRIS 2.0 αποτελεί σήμερα ένα εργαλείο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του meteo.gr το οποίο είναι στην επιχειρησιακή διάθεση οποιουδήποτε αρμόδιου φορέα ή αρχής στοχεύει στην αντιμετώπιση και διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας μέσα από επιστημονικά τεκμηριωμένες και προηγμένες μεθόδους και πρακτικές. 

Ενίσχυση των βορείων ανέμων και υψηλός κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιών – Στο «κόκκινο» και η Αττική

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 9 Ιουλίου 2021, 10:00

Ενισχύονται οι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο και στα Ανατολικά τμήματα Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, άνεμοι βορείων διευθύνσεων θα επικρατήσουν την Παρασκευή 09/07 στο Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο, φτάνοντας κατά τόπους τα 7 μποφόρ. Στον Χάρτη 1 παρουσιάζονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ ενώ σημειώνεται και η επικρατούσα διεύθυνσή του.

Χάρτης 1. Περιοχές όπου ο άνεμους θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ και επικρατούσα διεύθυνσή του

Η ενίσχυση των ανέμων, συνδυαζόμενη με τις υψηλές θερμοκρασίες αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών. Στον Χάρτη 2 παρουσιάζεται ο βαθμός επικινδυνότητας στην χώρα με βάση των Καναδικό πυρο-μετεωρολογικό δείκτη. Με κόκκινές και μωβ αποχρώσεις σημειώνονται οι περιοχές όπου ο κίνδυνος εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών είναι υψηλός. Όπως λοιπόν προκύπτει από τον χάρτη αυτό, ιδιαίτερα αυξημένη επικινδυνότητα υπάρχει στα νησιά του Αιγαίου, Νότια Κρήτη, Αττική, Βοιωτία, Κορινθία, Αργολίδα και Λακωνία.

Χάρτης 2. Βαθμός επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σύμφωνα με τον Καναδικό πυρο-μετεωρολογικό δείκτη

Στους 39 βαθμούς Κελσίου η μέγιστη θερμοκρασία την Πέμπτη 8 Ιουλίου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 8 Ιουλίου 2021, 18:30

Στους 39 βαθμούς πλησίασε η θερμοκρασία την Πέμπτη 08/07, σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Όπως προκύπτει από τον πίνακα που παρουσιάζει τους 8 σταθμούς με τις υψηλότερες θερμοκρασίες, η θερμότερη όλων περιοχή ήταν τα Αρφαρά Μεσσηνίας με 38.9 βαθμούς Κελσίου.

Φωτιά στη Χίο: Ενισχυμένοι άνεμοι με ριπές έως 85 χλμ/ώρα σε περιοχές του νησιού

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 8 Ιουλίου 2021, 12:30

Ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι πνέουν από την αρχή της Πέμπτης 08/07 στη Χίο δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες πυρόσβεσης της φωτιάς που ξέσπασε το πρωί στο νησί. Σύμφωνα με τις καταγραφές του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, οι ριπές του ανέμου στο νησί έφτασαν κατά τόπους τα 85 χλμ/ώρα. Στον χάρτη που ακολουθεί και παρουσιάζει τις μέγιστες ριπές του ανέμου στην ευρύτερη περιοχή, φαίνεται ότι στο σταθμό της Βέσσας Χίου στις 08:28 το πρωί καταγράφηκε ριπή ανέμου ίση με 85.3 χλμ/ώρα.

Δορυφορική εικόνα των καμένων περιοχών στην Κύπρο – Στα 46.000 στρέμματα περίπου εκτιμάται η έκτασή τους

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Στ. Ντάφης, Α. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 7 Ιουλίου 19:00

Οι καμένες περιοχές των καταστροφικών πυρκαγιών της 3^ης και 4^ης Ιουλίου 2021 στην Κύπρο καταγράφηκαν σε υψηλή ανάλυση από τον Ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό δορυφόρο Sentinel-2 το πρωί της Τετάρτης 07/07. Στην Εικόνα 1 παρουσιάζονται οι περιοχές αυτές με καφέ σκίαση. Η συνολική έκτασή τους υπολογίστηκε από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr σε περίπου 46.000 στρέμματα.

Σύμφωνα με το Πληροφοριακό Σύστημα για τις Δασικές Πυρκαγιές στην Ευρώπη (European Forest Fire Information System – EFFIS), το 32% περίπου ήταν δασικές εκτάσεις, 23% χαμηλή βλάστηση, 43% καλλιεργήσιμες εκτάσεις και 2% λοιπές εκτάσεις.

Οι καμένες περιοχές στην Κύπρο (καφέ αποχρώσεις) όπως καταγράφηκαν από τον Ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό δορυφόρο Sentinel-2 την Τετάρτη 7 Ιουλίου 2021